Mulder
Voor wie het nog niet wist, Robin werkt nu intussen een paar jaar in Mulder, in Roeselare. Je rijdt er waarschijnlijk dikwijls voorbij als je richting Rumbeke rijdt, het is het grote blauwe vierkant gebouw aan de rechterkant.
Wij mochten begin december langs in Mulder voor een rondleiding in de fabriek. In Mulder verwerken ze granen voor cornflakes. Meer mag ik er niet over zeggen, want alles wordt strikt geheim gehouden. Vreemd is dat niet, want Mulder is een fabriek op hoog niveau, en bedrijfsspionnen zitten overal. We waren volledig ingepakt, en vooraf had Robin instructies gegeven zoals: geen hoge hakken, geen juwelen, geen horloges, …
Wat ik wel kan zeggen is dit: het is zalig voor ons als ouders om te zien dat Robin zich daar zo goed inzet en er zich duidelijk thuis voelt. Zoals ik altijd zeg, we zijn soms meer wakker op ons werk dan thuis. Supertrotse ouders hier!
Tomatensoep
Mémé van de Rozenlaan, mijn oma langs moederszijde, kon de beste tomatensoep ter wereld maken. Hoe ze het deed, ik weet het niet, maar ze slaagde er telkens weer in. Ik heb helaas nooit het recept gevraagd, want als kind dacht ik dat mijn mémé eeuwig zou leven een dus ook eeuwig heerlijke tomatensoep zou maken. Waarschijnlijk had ze niet eens echt een recept, maar smeet ze zomaar ingrediënten door elkaar. De ene keer wat meer selder, de andere keer prei, tomaat of ui. Ik at er elke zaterdagmiddag, eerst een vol bord soep, daarna meestal aardappelen met worst, verse rode kool, appelmoes of groene kool.
Ik slaag er niet in zo’n heerlijke soep te maken. Niemand eigenlijk, hoewel de soep van Lionel aardig in de buurt komt. Deze ochtend heb ik tomatensoep voor mezelf gemaakt, het is te eten maar zeker niet zo lekker, maar ik moet aan mijn hoeveelheid groenten per dag komen. Ik ben ook heel erg beperkt in ingrediënten. Ajuin, prei, selder, ik mag het niet gebruiken. Groen van prei wel, maar dat geeft geen zo’n mooi kleur aan rode soep. Mijn recept is dus heel eenvoudig: wortelen, tomaten (meer dan wortelen), een lepel groenten-kruidenmengeling en een lepel kippenbouillon (bestel ik allebei bij The Free From shop, er zit geen look en ui in, in een gewone winkel is het moeilijk bouillonblokjes te vinden die ui- en lookloos zijn). Ik maakte ook al courgettesoep, maar daar mag ik dan niet te veel van eten, omdat een grotere hoeveelheid te veel fructanen bevat.
Als ik naar de supermarkt ga, en moet wachten aan de kassa, dan speel ik een spelletje. Ik kijk wat er uit de kar van degene voor mij wordt gehaald en denk dan wat ik wel en niet kan eten. Het is eigenlijk een beetje mezelf folteren, want veel blijft er niet meer over.
Maar kijk, vanmiddag zal ik genieten van mijn zelfgemaakte tomatensoep, met mijn getoaste maïsbrood met hesp en kaas. En vanavond maakt Dries lekkere zalm met spinazie (alleen weet hij dat nog niet :).
ROSA – DE FODMAP kat
Onze jongste kat, Rosa één jaar oud, heeft een voedselintolerantie. I kid you not, Dries noemt haar nu de FODMAP kat. Rosa moet dus op dieet, mag enkel speciaal eten krijgen. De intolerantie vertaalt zich in overmatig krabben, haarverlies, stug haar en heel mager zijn. Iedereen die hier in huis komt, zegt hoe mager die kat wel is.
Rosa kwam er nadat Babette vorig jaar overleed. We hadden gezegd, als de hond dood is, dan mag er een tweede kat komen. Eigenlijk een derde, want we hebben naast de zwarte, luie Penny nog een rosse kattin, Whisky, die niet meer naar huis komt. Twee van onze achterburen vonden dat Whisky te mager stond, hoewel het beestje evenveel eten kreeg als de ietwat te mollige Penny, en dus besloten ze de kat eten te geven. Waardoor deze nu dus nooit meer naar huis komt. Jammer, maar helaas. Ik wil hierbij dan ook de tip geven: geef katten die niet de jouwe zijn geen eten. Sommige zijn nu eenmaal slanker dan andere. Magere mensen haal je toch ook niet binnen om ze extra eten te geven?
Rosa, met haar echter Vlaamse vrouwennaam is trouwens een kater. Mijn vader, met wie ik de kat bij een vriend van hem ging ophalen, hield stellig vol dat het een kattin was, hoewel ik toen al mijn twijfels had, maar de man is 27 jaar ouder dan ik, en ik heb altijd geleerd dat oudere mensen alles beter weten. De eerste keer dat Willem met de kat naar de dierenarts ging, kwam inderdaad aan het licht dat Rosa een kater is. Wil je haar een andere naam geven? vroeg de dierenarts, maar Willem, de eeuwige twijfelaar, twijfelde of wij dat wel goed zouden vinden, dus bleef hij de naam Rosa behouden. Wij zijn trouwens toch fan van genderneutraliteit. Rosa heeft tot nu toe nog geen bezwaar gemaakt tegen de naam, hij luistert gewoon niet als we roepen. Penny trouwens ook niet. Whisky al helemaal niet.
We denken wel eens dat Rosa een incarnatie is van Babette, onze Franse Bulldog. Moge ze rusten in vrede. Die was ook allergisch aan van alles, en we dachten dat het beestje nooit oud zou worden, maar kijk eens aan, ze werd er 14 terwijl de levensverwachtingen bij dat ras slechts acht jaar is. Babette liep altijd vlak naast mij, waarbij ik meerdere keren heb gevloekt omdat ik bijna mijn poten brak of viel. Ze wilde ook nooit buiten zitten, waardoor ze heel dikwijls aan het venster stond te blaffen. Dan keek ze zo zielig, alsof 22 graden te koud is om buiten te zitten. Rosa kan dit ook zo uiten, maar dan door op een vreselijke manier te miauwen die door merg en been gaat. Wat de papegaai dan doodleuk nadoet. Het liefst, in de zomer, ’s ochtends vanaf 5 uur, wanneer het licht begint te worden. En ’s ochtends, als ik de katten eten wil geven, blijft Rosa langs mijn been schuren waardoor ik bijna dagelijks net niet op mijn neus terechtkom.
Ach ja, we zien ze zo graag onze huisdieren. Zelfs kater Rosa, met zijn FODMAP.
FODMAP – STABILISATIEFASE en vervolg
Intussen heb ik de stabilisatiefase afgerond en weet ik wat ik beter niet eet. De stabilisatiefase ging snel, het is de bedoeling daarbij dingen te eten waarbij meer dan één FODMAP in voorkomt. Bijvoorbeeld, ik kan tegen fructose en sorbitol apart, maar kan ik het ook eten als in één voedingsmiddel allebei zit. Er waren zo enkele dingen die ik nog moest proberen, maar telkens maar één dag en als er geen klachten waren, mocht ik verder naar de volgende dag.
Grappige anekdote, zo moest ik suikervrije snoep eten. Na twee snoepjes voelde het echt niet goed aan, dus dacht ik, neen dat ik eet niet verder (ik mocht er zes proberen). Ik heb het doosje aan Willem gegeven. Toen ik dit vertelde aan de diëtiste, vroeg ze welk snoep het was. Ik wist dat het mentos was met iets van rode vruchten, van bij de Jumbo. We hebben het samen opgezocht, en ze zei, maar dat is kauwgum. Thuisgekomen heb ik het doosje uit Willem zijn kamer gehaald, en effectief, er staat ‘gum’ op. Zijn we er met twee ingetrapt :).
Er kwamen nog wat verrassende zaken uit, zo kan ik niet tegen kersen (vrije fructose en sorbitol), perzik, maar dat wist ik al (fructanen en sorbitol), asperge (fructanen en fructose), erwten (fructanen en GOS). Over het algemeen is de gemeenschappelijke deler wel fructanen.
Ik weet nu waartegen ik allemaal niet kan, maar toch maak ik nog fouten. Zoals een tarwe- en glucosevrij confituurtaartje, waarbij ik niet had gedacht aan de abrikozengelei die erin zit. Zo vond ik ook een lekker wit brood bij bakkerij Lotjans, zonder tarwe en lactose, maar al snel kreeg ik heel pijnlijke steken in mijn onderbuik. Hierdoor dacht ik even dat er een factor psychosomatische bijzat. Maar in het brood zit soja, en daar kan ik ook niet tegen. Terug naar het Schär brood (maïsbrood) dus, voorlopig het enige brood dat ik vermag en ook een beetje graag eet. In de Schär producten hebben ze tamelijk lekkere tarwevrije producten zoals ook pasta. Online vind je gelukkig veel producten (zoals kruiden, bloem, brood, koek) op de website van The Free From shop.
Bij de laatste consultatie bij de diëtiste was ik vier kilogram vermagerd, en ze vroeg: “focussen we verder op gezonde voeding”. Ik ben dan maar gezwicht, en ze heeft me wat tips gegeven om mee verder te werken.
Eindconclusie, volgende zaken kan/mag ik niet meer eten:
Steenvruchten – vind ik geen zo’n groot probleem, dat eet ik toch bijna nooit.
Lactose – die wist ik al langer, gelukkig zijn er lekkere lactosevrije producten. Helaas zijn deze wel hoger in vetgehalte, de smaak moet ergens van komen. Yoghurt eet ik lactosevrij van Dilea, de smaak moet je gewend worden.
Look en ui – op zich is dit niet zo erg, ik kan makkelijk zonder look en ui. MAAR – jawel, er is een grote maar – beiden zitten in heel veel producten verwerkt. Ik ben intussen een kei geworden in het lezen van de ingrediënten (hoewel ik me soms toch nog laat vangen …), en ik kan je zeggen, het zit in heel veel. Zelfs in gewone ketchup (er zijn merken zonder), in dressings, … En als we straks toch nog eens op restaurant gaan, zal dat een heel moeilijke worden. In veel kruiden in de winkel zit ook look en ui, dus ik heb speciale kruiden staan waar deze niet inzitten. Gewone tomatensoep met balletjes eten, of preisoep of … is ook een no go, tenzij je het klaarmaakt zonder ui en alleen met het groen van prei.
Soja – heb ik ondervonden door het tarwevrije brood te eten, daarna moest ik één pudding proberen gedurende drie dagen, maar vanaf de eerste pudding had ik al veel last. En ja, check het maar eens, soja zit ook al in veel producten verwerkt (zoals ook mijn confituurtaartje).
Tarwe – deze vind ik nog het ergst van allemaal. Het Schär brood is op zich niet slecht, maar het is vooral het lekkerst als je het toast. De laatste tijd eet ik dus nogal wat croque-monsieurs, maar dan met speciale ketchup. Maar tarwe zit in heel veel andere dingen. Koekjes, pannenkoeken, pasta, bereide gerechten, …
Ik weet ook wel dat, als je dat leest, het op zich allemaal niet zo erg is, maar ik word er toch een beetje moedeloos van als ik ga winkelen. Er zijn heel veel producten die ik beter niet eet. En daar zitten evengoed gezonde als minder gezonde producten bij.
Als je het eens wil testen, bekijk dan van ieder product dat je uithaalt om eten mee te maken, je brood, bereid vlees, je koekjes, snoepjes, fruit, groenten, en zet al degene aan de kant waar look, ui (ook look- en uipoeder), lactose, soja, tarwe, steenvruchten, peulvruchten (kikkererwtenmeel zit ook in veel), en kijk dan eens wat je nog overhoudt. En dat is hetgeen ik kan eten.
MAAR! Er is uiteraard een heel groot pluspunt waardoor ik het wel volhoud: ik voel me stukken beter, op hier en daar nog een foutje na waardoor ik toch weer een uurtje op de pot beland of hevige buikpijn heb :). Al doende leert men.
FODMAP – fase 2 – 9. De Bloemkool Proef
Met bloemkool ben ik aan het laatste wat ik moet proberen in de tweede fase, dan kan ik overgaan naar de stabilisatiefase. Van bloemkool had ik niet veel last, enkel wat constipatie, maar die loste de dag nadien vanzelf op.
Tijdens de herintroductiefase had ik het meeste last van look, ui en perzik: misselijkheid en een heel ongemakkelijk gevoel. Tarwe en lactose: buikkrampen en diarree. Appel, peer, bloemkool en sinaasappelsap weinig tot geen klachten. Het zit hem dus waarschijnlijk vooral in O (oligosachariden: fructanen en galactanen: look, ui, tarwe en perzik) en D (disachariden: lactose). Perzik zit eigenlijk bij de P (polyolen) maar bevat ook fructanen.
Woensdag hadden we niet echt iets in huis van groenten die ik mag eten, dus besloten we om die bokaal wortels en erwten klaar te maken. Als we er geen ui in doen, dan zou dat wel geen kwaad kunnen. Het kon dus wel kwaad, ik had net dezelfde reactie als met look, alleen dan de dag erop. Ik was heel de dag misselijk, had geen honger en had voortdurend het gevoel te moeten overgeven. Erwten zal ik dus, net zoals look en ui, uit mijn voeding schrappen.
Ik ben benieuwd wat de diëtiste zal zeggen, en hoe de stabilisatiefase eruit ziet (en hoe ik deze tot een goed einde kan brengen).
FODMAP – fase 2 – 8. De Appel Proef
De appel, ik heb er echt van genoten om die te eten. Het was zo lang geleden. Vroeger dacht ik altijd dat ik appel niet goed verdroeg, ik kreeg er zo’n beetje een leeg gevoel van in mijn maag. Nu had ik daar ook een klein beetje last van, maar als ik het opweeg tegen de andere producten waar ik last van heb, dan is dat echt heel miniem.
Appel verdraag ik dus, geen klachten. Oef.
FODMAP – fase 2 – 7. De Lactose Proef
Bij de lactose proef had ik eigenlijk niet veel twijfels, ik ben gewoon zeker dat ik daarop reageer. Ik dronk 250 ml halfvolle melk en snel erna had ik last van flatulentie. De dag erna, ’s avonds, kreeg ik krampen en hevige diarree. Intussen ben ik het al gewend om lactosevrije producten te gebruiken, dus voor mij verandert daar niet veel aan. Het is enkel vervelend als ik op restaurant ga of bij mensen ga eten. Sommige ijsjes verdraag ik wel, geen idee hoe dat komt. Als ik bijvoorbeeld één potje ijs eet van het Moereveld, dan heb ik daar geen last van. Moest ik een coupe eten met drie bollen, dan zou ik wel weer last hebben.
In de winkel kun je heel veel lactose-vrije producten vinden. Het enige nadeel is dat deze vaak hoger in calorieën zijn. Zoals lactosevrije melk. De smaak is ook veel zoeter, wat Dries dan weer niet zo goed vindt om te gebruiken in bijvoorbeeld sauzen. Er zijn ook pilletjes die je kunt innemen, als je bijvoorbeeld op restaurant gaat. Ik heb deze niet liggen, maar wel al eens één geprobeerd van Robin zijn voorraad, en dat helpt wel. Aanschaffen die handel dus :).
FODMAP – fase 2 – 6. De Peer Proef – bis
De Peer Proef – bis. Na enkele dagen rust te hebben ingelast, heb ik op zaterdag de peer geprobeerd. De dag zelf had ik geen last. Helaas (bis) werd ik op zondagochtend, moedertjesdag, wakker met een vervelend gevoel in mijn buik en maag. Ik had niet echt honger, maar at toch mijn cornflakes op. Rond 11 uur ben ik beginnen overgeven, en dat heeft zo de hele dag geduurd. Het lag niet aan de peer. Op het werk had de buikgriep de ronde gedaan, en die kan niet passeren zonder dat ik het dan ook heb.
Drie dagen ziek geweest, amper iets gegeten. En alweer vier dagen kwijt in mijn dieet. Ik kan niet met 100 % zekerheid zeggen of ik nu reageer of niet op peer, maar de dag zelf en ’s nachts had ik alvast geen klachten.
FODMAP – fase 2 – 6. De Peer Proef
De peer proef ben ik helaas wat later gestart dan ik eigenlijk wilde. We waren twee dagen in Leuven om een concert bij te wonen waar Willem aan deelnam. Omdat we de avond zelf niet meer naar huis wilden rijden, hadden we een kamer geboekt in hotel Park Inn Radisson. Zonder ontbijt, want om veel geld te geven en dan alleen maar eieren te kunnen eten, daar hadden we geen zin in. Ik was dus gewapend met speciaal brood om ’s avonds te eten, mijn speciale choco, een lactosevrije cécémel en een pakje koekjes (ik zou eens honger moeten krijgen onderweg!). Voor ’s ochtends had ik mijn cornflakes mee en een beetje lactosevrije melk. Ontbijten in een hotel of B&B vind ik nochtans heerlijk.
Het concert was overigens heel mooi, een dikke proficiat aan het Arenbergorkest van Leuven!
Woensdag 1 mei deden we een wandeling door Leuven en ’s middags gingen we op zoek naar een restaurant waar ik iets kon eten. Het simpelste leek ons biefstuk met friet. We vonden een restaurant waar op de menu stond dat de chef zich graag aanpaste aan de allergieën en/of intoleranties van de klanten. Ik koos mijn biefstuk friet, zonder saus en vroeg of er look in de mayonaise zat. De ober gaf het door aan de chef, die ook zorgde dat er in mijn dressing op het slaatje geen look zat. Toch heb ik rond de dressing gegeten, want het is uiteraard meer dan look alleen, maar voor mij voelde het al als een overwinning dat ik durfde zeggen dat ik geen look mocht eten.
Het eten was trouwens heel lekker, ook het slaatje met geitenkaas van Dries zag er lekker en vooral veel uit. Ik dacht dat het wel goed zat. Omdat Willem zijn kot heel dicht bij het restaurant was, gingen we nog even goeiendag zeggen. Dat was op zo’n vijf minuten wandelafstand, en toen we daar tien minuten waren, begon ik iets gewaar te worden in mijn buik, om nog eens vijf minuten later al naar de WC te moeten. Onze auto stond nog eens op zo’n tien minuten wandelafstand, en tegen dat we aan het station waren, moest ik vlug op zoek naar een toilet, en, welja, ik was zelfs al bijna te laat. Na dit euvel bereikten we de auto, waarna het op de autostrade weer wat rustig werd in mijn buik. Onderweg even gestopt om te tanken, een toiletbezoek bleek niet nodig. Helaas waren we nog maar de snelweg weer opgereden, of mijn buik begon alweer te borrelen, de krampen kwamen terug en, godzijdank, vijf kilometer verder was er een tankstation.
Om even mooi weer te geven hoe de situatie er op dat moment voor stond: ik heb een berichtje gestuurd naar Dries dat het wel even kon duren.
Waarschijnlijk zal er toch iets in de kruiden gezeten hebben die op het vlees lagen, en moet ik de volgende keer duidelijk zeggen dat er enkel zout en peper op mijn biefstuk mag. Of misschien moet ik gewoon niet meer op restaurant gaan (:
Hierdoor heb ik mijn darmen drie dagen laten rusten, zoals ik anders moet doen tijdens het FODMAP dieet. En was ik dus vier dagen kwijt, want normaal gezien ging ik de de dag zelf bij thuiskomst een peer geprobeerd hebben. Wel een beetje balen als je dat tegenkomt.
Maar kijk, we doen dapper verder.
FODMAP – fase 2 – 5. De Ajuin Proef
Ajuin in een gerecht vind ik heel lekker. Eén van de geuren die ik het liefst ruik, is ajuin die gestoofd wordt. Wat ik minder vind, is de reuk die aan je vingers blijft kleven na het snijden van ui. Maar gelukkig is dat makkelijk uitwisbaar :).
’s Middags heeft Dries een gerechtje klaargemaakt met ui, en de dag zelf heb ik geen klachten gehad. De dag erop was ik misselijk en had heel de tijd het gevoel te moeten overgeven. De klachten waren identiek aan die van de look proef, alleen minder erg, en ze zijn een dag later opgetreden.
Als ik tot nu toe de FODMAP producten naast elkaar leg waar ik last van heb, dan kom ik uit op één gemeenschappelijke FODMAP, namelijk fructanen. Dit is de groep van de oligosacchariden, de O uit FODMAP. Wat ik bijvoorbeeld dikwijls doe als we op restaurant gaan, is na mijn maaltijd een cola zero drinken om het geheel wat te laten zakken. Wat betekent dat ik na een menu waarin waarschijnlijk look en ui zit, ook nog eens een cola zero drink, waar dan ook weer fructane in zit. Het is slechts een matige hoeveelheid, maar als je het samen optelt met de hoeveelheid die in de look en ui zit, is het eigenlijk te veel om te tolereren. En meestal krijg je bij het voorgerecht ook nog een broodje, waar ook weer fructanen inzitten.
Ik ben het dus niet zeker, ik ben geen expert, maar ik denk dat de kans groot is. En helaas (zie hieronder) komen fructanen in veel verschillende voedingsmiddelen en in grote hoeveelheden voor.
Fructanen
De voornaamste bronnen van fructanen zijn tarweproducten (brood, ontbijtgranen en pasta) en enkele groenten, zoals uien en look. Andere bronnen van fructanen zijn inulines en fructo-oligosacharide (ook wel oligofructose en FOS genoemd), die als prebiotica zijn toegevoegd aan bepaalde magere yoghurtsoorten en melkdranken en aan sommige voedingsvezelpreparaten. De voedingsindustrie gebruikt inuline als productverbeteraar in bijvoorbeeld magere melkproducten. Niemand is in staat fructanen te verteren. Fructanen zijn waarschijnlijk de grootste veroorzakers van symptomen van PDS, vermoedelijk omdat de meeste mensen er veel van eten. Ze komen in veel verschillende voedingsmiddelen en in grote hoeveelheden in ons voedselaanbod voor
FODMAP – fase 2 – 4. De Tarwe Proef
Tarwe komt in dezelfde groep terecht als ajuin en knoflook (fructanen en galactanen). We gingen met een groep eten en het was voor iedereen spaghetti. Ik heb gevraagd of er croque monsieurs kon klaargemaakt worden en dat was gelukkig geen probleem (ik blijf het niet graag vragen). Ik had heel veel stress voor we vertrokken, we moesten er om 15.45 uur zijn, en zo rond 15.20 uur begon ik krampen te krijgen en diarree. Dat kon al niet meer van de sinaasappelsap zijn. Maar mensen met IBS hebben ook heel dikwijls last als ze gestresseerd zijn. The mind and the body. Ik joeg me op omdat ik 1. iets anders had gevraagd om te eten dan de andere en daarmee waarschijnlijk de aandacht zou trekken, iets waar ik in groep een hekel aan heb, 2. me voortdurend zorgen maakte of er groenten zouden bij de croque liggen en zo ja, welke groenten dat dan zouden zijn. Of ik die wel zou mogen eten, of ik die dan wel op het bord zou laten liggen want beleefd is dat niet, of er daar een vinaigrette zou bij zijn waar er producten kunnen inzitten die ik niet mag eten. Kortom, ik heb eigenlijk weer mijn hoofd zot gemaakt al voor we vertrokken. Er was geen slaatje bij, er was ketchup en mayonaise in een potje bij, dus ik kon makkelijk de ketchup aan de kant schuiven.
Eigenlijk raden ze bij mensen met IBS ook aan, naast het FOMAP dieet, om bij de psycholoog te gaan om tools aan te leren die het stressniveau wat kunnen verlagen. Daar heb ik echter geen zin in. Iemand die mij zegt dat ik me niet moet nerveus maken voor zoiets kleins, dat zal niet helpen, ik weet dat zelf ook wel, maar dat ligt nu eenmaal in mijn aard.
Tarwe dus. Het is een moeilijke. Naar onze normen heb ik redelijk laat gegeten, het was al na 20 uur, en vooraf had ik een Omer gedronken. Ik kreeg buikpijn toen ik in bed lag, die even heeft aangehouden, maar ’s anderendaags was dat over. De dag erna ’s avonds had ik last van krampen, maar Dries had een hutsepot gemaakt van groenten die ik mag eten, maar de combinatie daarvan kan ook zorgen voor last. Ik ben dus niet zeker of tarwe al dan niet voor mij intolerantie brengt. Waarschijnlijk zal ik deze later nog eens proberen, want het is toch wel een belangrijke ook.
Ik heb trouwens ook gelezen dat mensen die intolerant zijn aan tarwe daarom niet altijd glutenvrij moeten gaan eten. Bij een tarwe-intolerantie kan het lichaam een eiwit in de tarwe niet goed verwerken.
FODMAP – fase 2 – 3. De Sinaasappelsap Proef
De derde in het rijtje is de vrije fructose. Hier kreeg ik een paar opties om uit te kiezen: honing, sinaasappelsap, mango en artisjokharten. Als ik iets van die vier ooit gebruik, dan is het sinaasappelsap, niet dikwijls, want daar zitten ook heel wat calorieën en suikers in. Ik had al eens opgezocht wat het betekent als je in het FODMAP dieet echt op alles reageert, en de conclusie was even te stoppen, een probiotica kuur te doen en dan opnieuw te introduceren. Eerlijk, ik hoopte dat het niet zo was, want dat zou betekenen dat er weer een extra periode bij kwam. Maar kijk, sinaasappelsap (vrije fructose) verdraag ik blijkbaar wel. Het enige wat ik misschien hiervan had in lichte mate, was dat ik eerder moeilijker naar het toilet kon dan anders.
Zit er meer fructose dan glucose in je voeding, dan blijft er fructose over, de zogenaamde vrije fructose. Deze vrije fructose kan zich niet binden aan glucose en komt uiteindelijk in de dikke darm terecht. Daar gaat het fermenteren, hierbij komen gassen vrij en wordt vocht aangetrokken.
Vrijdag ben ik op restaurant geweest, en ik heb friet met een omelet gegeten. Ik durfde geen mayonaise bij te eten omdat ik niet zeker wist wat er in zat. We kregen hapjes bij de aperitief (bij mij was het een tonistteiner), en de kok had voor mij in plaats van een zalmmousse een mousse met ei gemaakt, maar dat kon ik dus ook niet eten. Ik vond het een beetje erg, want ze doen dan zo’n moeite, en ik laat het dan liggen. Gelukkig had ik een kandidaat naast mij die mijn hapjes wilde opeten. Zondag waren we op een receptie, waar ook weer lekkere hapjes de revue passeerden, ik heb mij beperkt tot twee Stella’s (ik vind het nog altijd een vreemd gegeven dat ik wel bier mag drinken), en wat zout chips. Ook het ijsje moest ik afslaan. Ik voelde me eigenlijk een saaie doos, en ik zal blij zijn als we de komende weken niet te veel meer ergens anders moeten eten.
Het volgende wat ik probeer is tarwebrood. Duimen maar, want een leven zonder een wit stuutje met choco kan ik me toch moeilijk voorstellen :). Maar ja, als het zo is, dan zullen we wel alternatieven zoeken.
- zoetstoffen: agave(siroop), appelextract, balsamico azijn, diksap, fructose, fructosestroop, fructose-glucosestroop, fruitsapconcentraat, honing, maïsstroop met hoog fructose gehalte (HFCS), glucose-fructosestroop
- groenten: asperges, sugar snaps, zongedroogde tomaten
- fruit: appel, boysenbes, mango, peer, vijgen, kersen, watermeloen (ook deze genoemde fruitsoorten in gedroogde vorm)
- alcohol: dessert wijn, likeur, port, rum, zoete wijn
- drinken: appelsap en alle dranken waar appel in verwerkt zit, sinaasappelsap, vruchtensappen
FODMAP – fase 2 – 2. De Look Proef
Woensdag probeerden we look. Dries had een heerlijk gerecht – om de vingers bij af te likken – gemaakt: Mignonette op de gril, Chinese kool en brunoise pompoen en look, schijfje pompoen en zalf van geroosterde pompoen met sinaasappel en Dilea smeltkaas (kooktip: rooster de pompoen met schil in de airfryer voor meer smaak, mix glad in de thermomix). Al heel snel na het eten ervan kreeg ik een misselijk gevoel, alsof ik zou moeten overgeven. Dat heeft zo geduurd tot ongeveer 19 uur. Ik voelde me echt niet goed, en ik herken dat gevoel van voor het dieet. Ik dacht altijd dat dat een soort van migraine was die ik had, maar blijkbaar ligt de oorzaak dus bij look. De dag erop kreeg ik ’s avonds hevige krampen en buikpijn en ben toch een keer of drie naar het toilet moeten lopen. Nog eentje die ik waarschijnlijk best in kleine mate zal eten. Hoewel ik het niet erg vind om look te moeten schrappen.
Knoflook is de groep die fructanen bevat. Knoflook bevat zeer veel fructanen en is zelfs in kleine hoeveelheden voor mensen met intolerantie te veel. Fructanen komen voor in onder andere knoflook, ui, artisjok, asperges, tarwe, dadels, prei, cashewnoten, pistache noten en spliterwten.
Op naar de volgende test.
FODMAP – fase 2 – 1. De Perzik Proef
Vorige week donderdag mocht ik opnieuw naar de diëtiste gaan om mijn vooruitgang te bespreken. Na 16 dagen eliminatiefase kon ik alleen maar positief zijn. De laatste week had ik geen enkele keer krampen in mijn buik, geen diarree en voelde ik me eigenlijk ook energieker. Wat – als je er even over nadenkt – normaal is, want de energie die ik anders verloor door mijn buikklachten, die had ik nu over.
Ik blij, de diëtiste ook blij. Ik kreeg zelfs een complimentje dat ik goed bezig was, en toen ik thuiskwam zag ik datzelfde complimentje op het kaartje staan die ze met me meegaf. Een steuntje in de rug is altijd plezant en zorgt ervoor dat je iets volhoudt. Het kwam ter sprake dat ik het voordoe alsof het een makkelijk dieet is, terwijl het dat eigenlijk niet is. En dat klopt wel, maar ik hou in mijn achterhoofd dat ik het slechts eenmaal moet volhouden en ik dan eindelijk weet waarvan ik buikklachten krijg.
Ik mocht dus starten met fase 2, de herintroductiefase. Dat betekent dat ik voedingsstoffen waaraan ik misschien intolerant ben, opnieuw moet introduceren. Zo moet ik volgende proberen: perzik, appel, peer, knoflook, ui, sinaasappelsap, tarwebrood, melk of yoghurt, champignons of bloemkool. Sommige dingen zoals falafel, kikkererwten of suikervrije kauwgom (zelfde als perzik) eet ik nooit dus die moet ik niet proberen. In totaal zijn het er voor mij tien. Ik moet één dag de hoeveelheid van één ervan eten die ik normaal zou eten, samen met de FODMAP vrije producten, en dan drie dagen weer gewoon de FODMAP-vrije producten. Zo ben ik zaterdag gestart met het experiment ‘perzik’. Op zondag eten wij normaal kroketten met perziken en kip, waarbij ik nog een beetje van het perzikensap over mijn kroketten doe. Heerlijk vind ik dat. En ik was 100 % zeker dat ik perzik kan verdragen. Niet dus. Na 2,5 uur kreeg ik hevige buikpijn, gevolgd door krampen en diarree. Ook de dag erop had ik nog zo’n episode. Onmiddellijk wist ik weer waarom ik dit dieet moet verder zetten. In perzik zitten enkele stoffen die intolerantie kunnen geven, polyolen. Perzik was dus waarschijnlijk niet zo’n goeie om mee te starten, maar eens ik een voedingsmiddel eet dat alleen sorbitol of alleen mannitol bevat, zal ik al weten aan welke van de twee ik intolerant ben. Ik heb nog een paar weken te gaan voor dit experiment afgelopen is. Het wordt de komende weken wat moeilijker, vrijdag ga ik op restaurant (frieten met roerei besteld), zondag moet ik naar een receptie (maar daar zijn het hapjes dus daar blijf ik dan gewoon af, duimen dat er naturel chips op tafel staan), en de week erop gaan we met een groep spaghetti eten (hier heb ik gevraagd of ik croque monsieur kan eten, ik heb het zo ingepland dat ik die dag tarwe uitprobeer).
Morgen, woensdag, proberen we look. Ik ben benieuwd!
Mijn diëtiste zei donderdag ook nog ‘laten we eens een lichaamsmeting doen, je mag op de weegschaal staan’, en ik dacht (en zei het ook luidop) ‘moet dat echt’. Maar ik moest de confrontatie aangaan en mijn gewicht onder ogen zien. Helaas ben ik het afgelopen halfjaar weer een aantal kilo’s bijgekomen. Ik had me voorgenomen me NOOIT meer te wegen en me niet te focussen op cijfers, maar de cijfers zijn nu eenmaal de realiteit.
Maar dat zal een zorg zijn voor binnen enkele weken. Eén dieet met een keer!
FODMAP – DAG NEGEN EN TIEN – WOENSDAG EN DONDERDAG
Het is duidelijk dat als een mens weer gaat werken, er toch minder tijd is om zijn blog bij te houden :).
Heel wat mensen zeggen dat ze het sterk vinden dat ik dit FODMAP dieet volg en volhoud. Persoonlijk vind ik dat niet zo sterk. Het is maar voor een tijdje, en ik haal er nu al voordeel uit. De lijst van voeding die ik mag eten zal alleen maar uitbreiden, maar er zullen ook dingen zijn die ik beter niet meer eet. Mensen die heel hun leven een dieet moeten volgen, dat zijn degene die je moet bewonderen. Mensen met een chronische zieke, zoals Crohn of diabetes. Ik heb alleen klachten als ik iets eet waar ik niet zo goed tegen kan, maar die gaan voorbij en die brengen geen schade aan. Voor die mensen met een chronische ziekte wel. En uiteraard, zoals ik al een paar keer aangaf, ik zou er nooit aan begonnen zijn zonder Dries zijn kookkunsten. Het zou bij mij waarschijnlijk bijna elke dag dezelfde hoofdmaaltijd zijn geweest. Maandag moet hij weer naar zijn werk, dus vanaf dan zal het ook wel niet meer zo uitgebreid zijn, maar het grootste deel van fase I zit erop, dus we zien wel wat de volgende fase dan brengt. Ik zal wel blij zijn als ik donderdag naar de diëtiste mag, en ik een nieuwe fase mag starten. Iets nieuws houdt het altijd wel wat spannend. Zoals ik graag ga sporten, maar mezelf nu en dans eens verwen met een nieuwe sporttenue om de drive er in te houden.
Woensdag aten we stoofpot braadkip met Chinese kool en wortel.
Donderdag waren het rijstnoedels met een saus van brunoise wortel, aardappel, koolrabi, palmhart en kip (verwerkte restjes), afgewerkt met een lepel tomatenpuree en smeltkaas Delia lactosevrij.
FODMAP – DAG ACHT – DINSDAG
Bij de diëtiste overliepen we bij de start van het dieet de kolommen met wat je mag eten, wat je mag eten maar in beperkte mate en wat je zeker niet mag eten. In de lijst met FODMAP-rijk (mag je niet eten), staan heel wat producten waarvan je even moet nadenken waarom die er bij staan maar als je het even opzoekt wordt het wel duidelijk.
Zo mag je bijna geen enkele koolsoort eten (lijkt me logisch), fruit met zaden (denk aan perziken, abrikoos, maar ook appel en peer), bewerkt vlees, veel meelsoorten die in brood worden verwerkt, knoflook en ui (heel FODMAP-rijk). In de groentelijst komt ook rode en gele paprika voor als FODMAP-rijk, maar groene paprika mag je dan wel eten. Aardappelen, rijst en frietjes mogen wel. Kroketten daarentegen niet, helaas (korstje errond is FODMAP-rijk). Brood is voor mij wel een moeilijke, ik eet heel graag boterhammen maar ik vind voorlopig nog geen brood dat ik mag eten dat ik lekker vind. In de plaats eet ik crackers met zoveel mogelijk groenten erbij.
Mijn eetpatroon ziet er elke dag wel een beetje hetzelfde uit (is trouwens al jaren zo, ik ben een gewoontedier), tijdens dit dieet dus ook wel. Het ontbijt en 10-uurtjes zijn bijna altijd hetzelfde. Gisterenavond at ik crackers met dilea smeltkaas en een slaatje.
Voor het hoofdgerecht zorgde chef Dries, en het was om het bord bij af te likken.
Rollade van kalkoen (vulling dilea smeltkaas lactosevrij), paksoi, gebakken ananas, geurige zilvervliesrijst en homemade kerriesausje.
Kerriesaus: op basis van kokosmelk met snuifje zout, peper van de molen, chiliflakes, snuifje gemberpoeder, korianderpoeder, twee theelepels curcuma. Voeg tijdens het zachtjes koken brunoise van verse ananas toe (kerriepoeder vinden zonder gedroogde ui of look is moeilijk te vinden, vandaar dit alternatief).
Zilvervliesrijst even door de rijstolie roeren, kruiden peper van de molen, wat zout, verse fijngesneden tijm en dun plakje gemalen verse gember, afwerken met fijngehakte peterselie.
Smakelijk!
FODMAP – DAG ZEVEN – MAANDAG
Vandaag was het gedaan met het goeie leven, en was het weer op naar het werk. Ik vond het veel moeilijker dan de dagen dat ik thuis was. Geen idee waarom, hoewel het niet druk was, is het toch een ander gevoel dan als je rustig thuis bent en niets moet. Ik ben een emo-eter – zoals ze dat dan noemen – als ik stress heb, moe ben, of verdriet heb dan wil ik dat wegeten. En blijkbaar dus ook als ik aan het werken ben.
Gisteren was het zondag, en traditioneel eten wij kroketten op zondag. Maar helaas, kroketten zijn een no-go, de chapelure is FODMAP-rijk. Jammer, want ik kan echt genieten van gebraden kip met kroketjes en perziken (ook een no-go, want perziken mag je niet eten).
Mijn menu van vandaag
Een kom gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst, met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
Om 10 uur: Dilea yoghurt lactosevrij met een kiwi.
’s Middags: varkenshaasje op brocolipuree, pijpajuin en sausje met oesterzwammen. Brocolli: enkel de roosjes mogen gegeten worden, pijpajuin: enkel het groene gedeelte mag.
Rond 16 uur: drie koekjes.
Om 18.30 uur: vier boterhammen gluten- en van alles vrij van Jumbo, ham.
Ananas
FODMAP – DAG VIJF EN ZES – WEEKEND
De allereerste dag van mijn dieet ging ik iemand interviewen en die bood mij een zelfgemaakte confituurtaart aan. Laat dat nu net mijn lievelingstaartje zijn. Ik heb vriendelijk bedankt en eerlijk gezegd dat ik net aan een dieet was begonnen en het zonde zou zijn om de eerste dag al iets te eten wat niet mag. Ze had er alle begrip voor. Het is niet altijd zo gemakkelijk, meestal doe ik ook geen moeite om het uit te leggen. Vlamingen eten graag, en hebben graag dat je mee-eet. Als we gaan winkelen heb ik ook liefst dat er niet te veel ophef wordt gemaakt in de winkel, want mensen kijken al snel schuin als je praat over lactosevrij of glutenvrij. Net zoals wanneer je op restaurant gaat. Ik ga nooit aanduiden dat ik intolerant ben aan lactose. Omdat ik niet moeilijk wil doen. Wat uiteraard alleen maar ten koste van mezelf gaat. Ik hoop dat ik tegen het eerste feestje eind april mijn ingrediëntenlijst wat heb kunnen aanvullen, zodat ik niet tegen alles nee moet zeggen.
Zaterdag hebben wij vooral de restjes opgegeten. We hadden nog over van de vrijdag, en het zou zonde zijn om dit weg te smijten.
Mijn menu van vandaag
Een kom gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst (dit mag omdat ik een vereenvoudigd FODMAP volg), met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
In de voormiddag moest ik weg voor het werk, en heb ik niets meer gegeten.
’s Middags: twee croque monsieurs met speciaal brood, jonge kaas en ham. Salade en wortel.
Om 16 uur: lactosevrije yoghurt Delia met een kiwi.
Om 18.30 uur: varkenssnede met zalf van pastinaak, boerenkool en aardappeltaartje. Sausje: lauwe vinaigrette op basis van olijfolie, rijstazijn, peper van de molen, enkele druppels ketjap en fijngesneden bieslook.
Zondag
Mijn menu van vandaag
Een kom gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
Om 10 uur: Dilea yoghurt lactosevrij met een kiwi.
’s Middags: twee meergranencrackers met lactosevrije smeerkaas van Dilea. Drie natuurcrackers met gelei.
Om 18.30 uur: een omelet met frietjes, sla, rode biet (ingelegd), radijsjes (twee kleuren).
Een sinaasappel als dessert.
Drie koeken FODMAP arm.
Geen foto van onze omelet deze keer, maar wel een foto van twee brave kindjes die bij ons waren dit weekend.
FODMAP – DAG VIER – VRIJDAG
Vannacht had ik enorm last van mijn darmen, het was alsof ze er met messen instaken en ik ben een keer of drie naar het toilet geweest (mijn excuses dat dit hier zo vaak voorkomt, maar dat is uiteindelijk de reden waarom ik dit dieet volg :)). Daarna heb ik geslapen als een roosje. Het valt mij wel op dat mijn hongergevoel veel verminderd is. Waar ik, voor ik dit startte, de hele dag door wel kon eten (en helaas snoepen), heb ik dat gevoel nu niet meer. Hoewel een snoepje nu en dan wel zou mogen. Deze middag gingen we Dré ophalen in Kemmel om 12 uur (wat een uur ook weer), en vroeger zou ik me opgejaagd hebben omdat ik honger had, zou ik zelfs wat lastig zijn geworden (hangry), maar we zijn zelfs nog afgereden om naar de Albert Heijn te gaan en het was zo ongeveer 14.15 uur eer we ons middagmaal konden nuttigen. Ik had niet echt honger.
Ikzelf vind de producten gemakkelijker in de Jumbo dan in de Albert Heijn, ik denk trouwens ook dat ze in de Jumbo (Zedelgem) meer in hun assortiment hebben. Ik bracht een glutenvrij meergranen brood mee, waarvan ik dacht dat het mocht, maar toen ik thuis de ingrediënten vergeleek met de lijst die ik liggen heb, bleek dat er eigenlijk heel wat in zat wat ik niet mag eten. Als ik in de winkel loop op zoek naar eten, is het net alsof ik aan alles begin te twijfelen. Dat wel, dat niet, of wel, of niet? Het is zo erg dat ik er niet aan denk om eten mee te brengen voor mijn huisgenoten. Gelukkig denken Dré en Dries daar wel aan.
Ik las een blog van iemand die tips geeft, en daarin was er een ander die zei, waarom zet je niet gewoon de merken en producten op die we mogen eten, dat maakt het toch makkelijker? Ze antwoordde dat ze dat niet doet, omdat je moet leren het etiket te lezen en te begrijpen. Daar kan ik haar alleen maar gelijk in geven. Dat betekent dus dat ik voortdurend in de winkel etiketten lees, waarvoor ik mijn bril moet afdoen, want anders zie ik de kleine lettertjes niet. Het is winkelen op een ander level.
Mijn menu van vandaag
Een kom gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst (dit mag omdat ik een vereenvoudigd FODMAP volg), met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
Om 10 uur: Dilea yoghurt lactosevrij met een halve sinaasappel (die combinatie vond ik niet zo lekker).
’s Middags: twee meergranencrackers met lactosevrije smeerkaas van Dilea, ham. Een restje zalm, rijstnoedels en rucola van de dag ervoor.
Om 18.30 uur: gegrilde kippenfilet, zalf van pastinaak, boerenkool en aardappeltaartje. Sausje: lauwe vinaigrette op basis van olijfolie, rijstazijn, peper van de molen, enkele druppels ketjap en fijngesneden bieslook.
De rest van de sinaasappel
Dat was dag vier, op naar het weekend!
FODMAP – DAG DRIE – DONDERDAG
Vandaag voelt mijn maag weer oké aan, en daar ben ik blij om. Om 8.15 uur werden we verwacht bij onze personal trainer, Qoya van Qfit. ’s Ochtends sporten lukt zoveel beter dan ’s avonds na een werkdag. De start is moeilijk, en ik had eigenlijk een beetje medelijden met Qoya, want Dries kan het nogal moeilijk verbergen als hij geen zin heeft. Maar eens we voluit aan het sporten waren, hadden we er allebei zin in en lukte het wonderwel goed. ’s Ochtends sporten is trouwens een ideale start voor de dag, want je krijgt er alleen maar energie van.
Ik ben beginnen sporten rond mijn 40ste verjaardag. Daarvoor badmintonden we graag, maar nadat ik mijn voet had gebroken, zijn we daar nooit meer opnieuw mee gestart. Ik ging sporten met de gedachte: ik moet stoppen met medelijden te hebben met mezelf, ofwel kom ik in beweging, ofwel blijf ik passief in de zetel zitten. Sindsdien gaan we twee keer per week naar Qoya. Op maandag volgen we poppilates, op woensdag personal training. Eigenlijk zou ik graag een derde keer inlassen, maar werk en andere hobby’s laten dat niet echt toe. Maar voor mij was het de eerste stap om gezonder te leven. Diëten had ik al geprobeerd, meer dan eens, met goed resultaat, tot ik opnieuw in mijn oude gewoontes herviel.
Ik weet dat, als ik dit FODMAP dieet tot een goed einde kan brengen, dat ik waarschijnlijk toch gedeeltelijk weer in mijn oude gewoontes zal hervallen. Maar misschien zal ik bewuster omgaan met de ingrediënten die mij last bezorgen. Voorlopig merk ik nog geen veranderingen door het dieet, maar waarschijnlijk is dat nog te vroeg.
Mijn menu van vandaag
Gestart met twee boterhammen van Jumbo wit op basis van maïs met chocopasta, gluten- en lactosevrij van ’t boerinnetje.
Na het sporten een kom gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst (dit mag omdat ik een vereenvoudigd FODMAP volg), met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
’s Middags: vier crackers met lactosevrije smeerkaas van Dilea, salade, wortels en bresaola.
Om 16 uur een lactosevrije pudding van Dilea.
Om 18 uur: zalmfilet kort gebakken, spinazie met Dilea smeerkaas, oesterzwammen, rijstnoedels en pesto van rucola en sinaasappel (handvol rucola opmixen met 1/2 dl koolzaadolie en sap halve sinaasappel, afkruiden peper van de molen en fleur de sel, beetje best van sinaasappel.
Een halve sinaasappel en een kiwi als dessert.
Dag drie zit erop, en de warme maaltijd was heerlijk en restaurantwaardig.
FODMAP – DAG TWEE – WOENSDAG
Onze mooiste reis die we als gezin maakten was voor mij de reis naar Noorwegen. Alledrie de zonen waren nog mee, we hadden plezier, en zagen wondermooie dingen. En hoewel ik het halverwege even lastig had omdat het een drukke reis was, blijft het de mooiste reis die ik ooit heb gemaakt. Wat dit met mijn FODMAP-dieet te maken heeft? Wel dit. We reden kilometers hoog, langs hoge muren van sneeuw, langs autowegen waar ze in België een voorbeeld aan kunnen nemen, toen ik plots last kreeg van mijn buik. We hadden in een hamburgerrestaurant gegeten, waar ze alles vers maakten, heel lekker, en naar de normen van Noorwegen, absoluut niet duur. Maar het speelde dus op, en we waren nog lang niet terug in ons huurhuisje. Soms maken wij in België een wandeling van een kilometer of acht, zoals we dit weekend twee keer hebben gedaan, en twee keer was ik blij dat we terug waren omdat ik krampen had en dringend naar het toilet moest. NERGENS in België, waar je wandelt langs kalme wegen, is er een toilet. In Noorwegen, op hoge hoogte, was er zeker om de vijf kilometer een toilet. Godzijdank, want ik heb ze daar langs die weg allemaal gedaan.
Hoe het gaat met mijn dieet. Goed, het zou jammer zijn moest het niet zo zijn, want ik ben nog maar aan dag twee. Vorige nacht, de nacht van dinsdag op woensdag heb ik niet goed geslapen. Ik had last van maagpijn, die zich vandaag gedurende de dag heeft verdergezet. Het was een geluk bij een ongeluk, want iemand had verse pannenkoeken gebakken, iets wat ik ontzettend graag eet, maar door de pijn in mijn maag had ik er geen zin in. Ik weet niet of de maagpijn in correlatie staat met het dieet, ik vermoed van niet, want ik heb er zo nu en dan wel eens last van (meestal tijdens de eisprong).
Het eten vandaag lukte goed, dankzij mijn chef die weer voor een heerlijke warme maaltijd zorgde. Ik moet me trouwens ook nog even excuseren, ik kreeg wat op mijn donder van de chef omdat ik wat negatief had gedaan over twee heel goede plaatsen om te eten. Het ligt niet aan hen, het ligt aan mezelf :). Bij deze heb ik dat rechtgezet, chef Naert.
Mijn menu van vandaag
Gestart met de gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst (dit mag omdat ik een vereenvoudigd FODMAP volg), met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
10 uur: lactosevrije chocomelk (had ik meegedaan omdat we ergens anders waren en dat het makkelijkst leek).
’s Middags: vier boterhammen van Jumbo, met gekookte, ontvette ham, sla en wortelen.
Om 16 uur een lactosevrije pudding van Dilea.
Om 18 uur: mignonette varkenslapje in tijmboter, met airfryer gegaarde worteltjes op smaak gebracht met sesam, olijfolie, peper, fleur de sel en groen van pijpajuin (het wit van de pijpajuin mag je niet eten, net zomin als gewone ui). De gegaarde worteltjes heb ik vervangen door koude wortelen, omdat ik niet graag warme wortels eet (sorry Dries).
Een sinaasappel als dessert.
Dag twee overleefd, met maagpijn. Struikelblok: fruit!
FODMAP of wat?
Deze pagina zal er de komende weken (maanden?) even wat anders uit zien. Ik ben namelijk gestart met een FODMAP dieet. Een wat? Ja, een FODMAP dieet. Ik volg het niet omdat het leuk in de oren klinkt, maar wel omdat ik eindelijk eens wil weten waarom ik zo vaak last heb van mijn buik na het eten. Het FODMAP dieet is geen vermageringsdieet, maar het zou uiteraard wel mooi meegenomen zijn mocht het toch een beetje helpen :).
Een tijdje geleden zag ik een flyer liggen van twee diëtisten in Lichtervelde, die het FODMAP dieet voorstelden, een dieet op maat voor mensen met PDS (prikkelbaar darmsyndroom). Na de uitleg die ik kreeg van de diëtiste, stuurde ze me naar de huisdokter om zeker te zijn dan ik geen allergieën heb of verhoogde ontstekingsgraad. “Waar ga jij nu aan beginnen,” zei mijn huisarts, waarbij me de moed wat in de schoenen zakte. “Gaat het lukken?” Vroeg de diëtiste, waarna ik antwoordde dat ik een paar weken anders eten wel zou kunnen. Haar bedenkelijke blik zette me algauw met beide voeten op de grond. “Een paar maanden,” zei ze.
Ik gebruik al jaren lactosevrije producten, omdat ik denk dat ik aan lactose intolerantie lijd. Als we op restaurant gaan eten, mijd ik producten met room. Wat niet altijd lukt. Maar zelfs na een etentje in ons favoriete Portugese restaurant, waar geen room wordt gebruikt, ga ik naar huis met krampen in de buik en moet ik even later opstaan om, welja, ik moet het niet uitleggen waarschijnlijk. En omdat ik de laatste jaren het gevoel heb dat het almaar erger wordt, wil ik nu eens weten waarvan ik die klachten krijg.
Als ik de tweede keer langsga bij de diëtiste heb ik een week lang moeten opschrijven wat ik heb gegeten en wanneer ik klachten had. Voor mij was het duidelijk, het is de lactose. Nadat ze de week heeft overlopen, schudt ze haar hoofd en zegt, “dit slaat dus nergens op.” Ben ik dan niet intolerant aan etenswaren, denk ik, moet ik dit dieet dan niet volgen? Maar blijkbaar lijkt het wel een goed idee want, “Ik denk dat het vooral tarwe is die je parten speelt.” Breek nou mijn klomp, zou een goede Hollander zeggen, maar ik kijk er wel van op. Tarwe, waarmee ze ook brood bedoelt, daar had ik nooit bij stilgestaan. En laat brood nu iets zijn wat ik ontzettend graag eet. Room kan ik laten, een ijsje eet ik maar nu en dan en dan neem ik de krampen er wel bij, maar brood! Nee, dat gaat er bij mij niet in. Heb ik nu net toevallig gisteren een croque monsieur gegeten in “Kaffee André” in Ieper, heel lekker, maar met zelfgebakken zuurdesembrood met tarwe en andere ingrediënten in die FODMAP zijn. De rit van drie kwartier naar huis was niet zo aangenaam, met krampen in mijn buik en de angst om, welja, ik moet er waarschijnlijk weer geen tekening bij maken.
Het FODMAP dieet dus. Het is in theorie heel simpel. Heel wat producten bevatten FODMAPS’s, en deze worden eerst geëlimineerd, deze fase duurt twee à drie weken. Ik ben vandaag gestart met deze fase. In de praktijk is het niet zo simpel. Een bezoek aan de supermarkt duurt nu anderhalf uur in plaats van een half uur. Producten vinden is niet meer zo moeilijk als vroeger. Als je echter in de lokale Spar op zoek gaat naar deze producten, dan vind je er niet zo heel veel, en wordt er al snel extra euro’s meer gevraagd. Het begint al in de viswinkel waar, als we voor twee personen zalm willen komen, we aan 20 euro zouden liggen. De Jumbo of de Albert Heijn blijken de goeie winkels te zijn hiervoor. Gewapend met een boodschappenlijstje wat wel mag en wat ik graag eet (want ik eet helaas heel veel dingen niet graag), winkelen Dries en ik in De Jumbo. Ik krijg er eerlijk gezegd wat stress van, want ik ben bang dat ik etenswaren zal kopen die ik niet mag eten.
Vandaag, 2 april, ben ik gestart. Om enkele voorbeelden te geven van wat ik niet mag eten: Kellogs cornflakes met chocolade, appels, heel veel soorten bloem en meel, gewoon brood, gewone pasta, gewone melk, sommige soorten groenten, ui. En knoflook. Knoflook blijkt een grote boosdoener te zijn, en laat dat nu iets zijn wat Dries graag gebruikt in de keuken (en Portugezen ook blijkbaar). Maar er is veel meer dan dat wat ik even niet mag eten. Fase I worden deze allemaal geëlimineerd, in fase II worden ze beetje per beetje herintroduceert om te weten wat ik kan eten en in welke hoeveelheden. Het zal niet simpel zijn, want veel dingen op de lijst die ik wel mag eten, eet ik gewoon niet graag. Daarom ben ik gestart in de paasvakantie, omdat mijn chef dan thuis is, en van alles wel iets lekkers kan maken.
Mijn menu van vandaag
Gestart met de gewone cornflakes van het merk Jumbo op basis van rijst (dit mag omdat ik een vereenvoudigd FODMAP volg), met een scheutje lactosevrije melk van Boni.
Om 10 uur een lactosevrije yoghurt van Dilea met een kiwi in stukjes gesneden.
’s Middags een kalfslapje (zuiver vlees mag ik eten), met paksoi, aardappelen en oesterzwammen.
Om 16 uur een lactosevrije pudding van Dilea.
Om 18 uur vier boterhammen “Schär classic” van Jumbo, met één snede gekookte, ontvette ham, sla en wortel en een klein beetje mayonaise (mag, zolang er geen ingrediënten inzitten die je niet mag eten). Daarnaast een paar lepels quinoa met een komkommersalade (komkommer, sesamzaad, chiazaad, pompoenpitten en pijnboompitten). Een sinaasappel als dessert.
Dag één overleefd 🙂
47!
47! Dat is de leeftijd die ik op 16 november heb behaald. Ik vind het een rare leeftijd, het is vlees noch vis, het is geen 45, waarmee je de helft van je tram vier hebt bereikt, en het is nog te ver weg om al te praten over tram vijf. Ik vond mijn verjaardag dit jaar dan ook niet zo speciaal. Ik zeg dat van al mijn verjaardagen, dat het mij niet zoveel doet, dat ik elk jaar verjaar, en dat ik er geen heisa rond wil. Maar toch is het de dag zelf altijd leuk om kussen te krijgen van mijn gezinsleden, om mooie cadeaus uit te pakken van mensen die weten wat ik graag wil, en om ’s avonds een taartje te eten. Dit jaar had ik dat gevoel niet. Het was op een donderdag, en het enige wat ik wilde, was dat het snel vrijdag was.
Misschien vind ik 48 wel een leukere leeftijd.
47 lijkt voor mij een tussenjaar.
Intussen ben ik al bevriend met mijn nieuwe levensjaar, we zijn tot een akkoord gekomen. Nog drie jaar en we hebben weer een reden om te feesten :).
Tegen de stroom in (opdracht: schrijven aan de hand van een foto)
Heb je het zelf ooit al eens geprobeerd? Zwemmen tegen de stroom in. Ik wel. Het is niet zo makkelijk als het lijkt. Om te beginnen is er pure wilskracht nodig. Spiermassa, bicepsen zo groot als een babyhoofd, het is niet genoeg. Wilskracht, de wil om door te gaan. Ook al voel je je moe, je spieren verzwakt, wil je je alleen maar laten meedrijven met de meute, met degene die het voor het zeggen hebben, met degene die het altijd beter weten, volgzaam, deugdzaam, leerzaam, eenzaam, geef niet op.
Blijf zwemmen tegen de stroom in.
Heb je het zelf ooit al eens geprobeerd? Vliegen over het water? Ik wel. Het is niet zo makkelijk als het lijkt. Het duurt ook nooit lang. De kracht die nodig is om je lichaam te buigen, dat hou je maar even vol. Vliegen zonder vleugels. Ook al ben je geen hoogvlieger, geen genie, geen bollebos, blink je in niets uit, skeletteer mee met de menigte. Spring, vlieg, huppel, loop, wandel volgzaam mee. Ook al wil je niet, wil je liever springen als ik vlieg, wandelen als ik loop, huppelen als ik slenter. Ik ga overal met je mee.
Blijf zwemmen tegen de stroom in.
Huppel.
Lach.
Leef.
Alsof het je laatste dag is.
Knipoog.
Een ode aan het warme weer
Ik vind dit zalig, die naakte lijven die het dekbed van zich af hebben geschud, in een gekrenkte vorm eenzaam achtergelaten op de grond, nachten later weer in bruikleen op de matras wordt gelegd. Het duurt meestal zo’n drie nachten voor er wordt toegegeven aan de hitte. Drie nachten van wakker worden uit enge nachtmerries waarin de wereld verdrinkt in het zurige zweet gedrongen in de matras, tussen de borsten, de billen, tussen het weinige haar dat te plat of te recht, nat op de schedel gedrapeerd is. Drie nachten voor ze bezwijken, het moment waarop de ramen wijd open worden gesmeten, ramen zonder hor, ramen met een hor als gatenkaas die ze voor de zomer wilden herstellen, maar de tijd was er niet. Het was te druk, te koud, wie denkt er nu in de winter aan broeiende zomernachten?
Ik vind dit zalig, die overheersende warmte waarbij zelfs de meest doorzomerde medemens klaagt, verlangt naar zomeravonden waar de kilte langzaam in de beenderen trekt, met een fleecedeken rond het haardvuur na een barbecue die geurt naar rozemarijn, tijm en elk kruid dat in de tuin groeit en geplukt of geknipt wordt. Die hittegolven, met de ramen ’s nachts wijd open, het oranje licht dat ze te lang laten branden. Het licht dat mij aantrekt, dat mij keer op keer uitnodigt in hun slaapgelegenheid, op hun naakte lichamen, armen, benen, voeten, vingers. Ik zoem rond hun oren, ik kus hun oogleden. Ik vlieg, vlieg, vlieg sneller dan zij hun bruinlederen sandalen kunnen grijpen, om met mijn bloed hun muren rood te verven.
Ik vind dit zalig, ’s ochtends als ik de mens zie, met de ledematen vol bulten, het gezucht en geklaag over die muggen ’s nachts, dat gezoem, dat gebijt, die intens aanwezige jeuk. Hoog vanop de kast observeer ik hen, geniet ik ervan, beleef die hete nacht opnieuw. Laat mij, denk ik dan, laat mij nog even. Want binnenkort is het winter, en dan stopt dit zalige leven.
2023
Bijna 27 jaar geleden besloten Dries en ik samen te wonen. Vol moed betrokken we een klein appartement in Brugge, waar we slechts een paar maanden verbleven omdat ik er absoluut niet kon aarden. De eerste belofte die ik Dries liet maken was: onze woonst niet vol zetten met planten en bloemen. Planten gingen volgens mij dood als ik er nog maar naar keek, een boeket bloemen vond ik weggesmeten geld. Vanuit Brugge verhuisden we terug naar Lichtervelde, waar we een oud herenhuis kochten. Ik was er bij de eerste aanblik verliefd op. Er was veel werk aan, maar alles kwam op zijn plooi en Dries begon buiten de tuin aan te leggen. Binnen kwamen er een paar planten, die ik stoïcijns bleef negeren, want, ik had geen groene vingers. In al de jaren dat we daar gewoond hebben, kwam ik zelden in de tuin. Een aantal jaar later verhuisden we naar een nieuwe woning, waar Dries zich alweer stortte op de tuin. De woning bleek algauw te klein, maar de tuin was een pareltje. Niet groot, wel met een extra terras waar het zalig was om te zitten. Daar vertoefde ik al wat meer buiten.
Zoals gezegd, het huis werd snel te klein, ik voelde me opgesloten en we gingen op zoek naar een groter huis. Alweer verhuizen hoor ik je denken, en inderdaad, we kunnen er aardig weg mee. En ik beloof hier niet dat het de laatste verhuis was, want, binnen X-aantal jaar zal dit huis voor ons tweeën te groot worden. De tuin zouden we laten zoals die was: alleen gras. Het is een grote tuin, maar helaas is de helft ervan in asfalt gegoten. Maar gras dus. Dat intussen is uitgegroeid tot een plaats met struiken, bloemen, planten. Zalig in de zomer om in te zitten. Met ouder te worden zit ik ook veel meer buiten dan vroeger.
Een paar jaar geleden begon ik me wat te vervelen, alles stond zodanig op repeat dat het leek alsof er niets nieuws meer kwam. Iemand raadde me aan een paar planten te kopen en die te verzorgen. Het zou me rustiger maken qua gedachten, ik had weer iets om voor te zorgen, echt waar het is een heerlijke hobby. Zei ze. Maar planten gaan dood als ik er nog maar naar kijk. Neem dan een cactus of drie. Zei ze. Ik kocht een cactus of drie. Wie mij kent weet dat ik dan onmiddellijk elke soort cactus wil hebben die er in de winkel te koop is. Algauw had ik een cactus of tien (lees twintig). Die cactussen gingen niet dood (op een zeldzaam geval na, een cactus implodeert, het is geen mooi zicht en het stinkt). Misschien kon ik wel voor een plant zorgen. Wie mij kent weet dat ik dan onmiddellijk elke soort plant wil hebben die er in de winkel te koop is.
Ik tel ze niet meer maar ik heb veel planten en cactussen. In de winter valt het allemaal wel mee, veel verzorging hebben ze niet nodig. Maar vanaf nu, als de lente er bijna aankomt, hebben ze wekelijks weer hun waterbadje nodig, moet er wat aarde bijgegeven worden en stekjes worden verzameld. Als het heel mooi weer is, en ik er zin in heb, zet ik ze allemaal een namiddag buiten in de zon om vitamientjes op te doen.
Het is inderdaad waar. De planten en cactussen verzorgen maakt mij rustig, ik praat soms tegen hen, wrijf zachtjes over de blaadjes, prik mezelf aan de stekels van de cactussen, en wat ik nog het vreemdst van al vind, als ik bezig ben met de planten denk ik aan niets anders.
Ik kan het iedereen aanraden.
Het is zover, 2023. Februari duwt januari bijna weg, waarmee één twaalfde van het jaar alweer in het ijle verdwijnt. Goede voornemens heb ik niet, in het verleden had ik er meestal maar één, één die ik telkens een tijd volhield om dan evengoed weer in oude gewoontes te vervallen.
In 2022 kon ik het eindelijk toegeven aan mezelf. Het heeft lang geduurd voor ik het inzag, maar nu besef ik dat ik een lichte burn-out doormaakte. Ochtenden dat ik me moest forceren om naar het werk te gaan, nachten dat ik continu wakker lag, momenten waarop ik mijn armen op mijn bureau wou leggen om mijn hoofd erop te laten rusten, en alles aan mij voorbij te laten gaan. Er was weinig plaats voor humor, veel negatieve energie werd heen en weer geslingerd over de telefoon en er was geklaag en gezaag van mijn kant. Ik vond mezelf geen leuke collega meer.
Had ik mijn gezin niet gehad dat mij voortdurend bleef steunen in mijn geweeklaag, ik had het misschien al veel eerder opgegeven.
Er was een bepaald ogenblik waarop het leek alsof ik in de gang stond en naar mezelf keek, en dacht, waarom blijf je jezelf wentelen in deze situatie? Actie, nu. Kom uit die stoel, pak jezelf bij elkaar en hup, doe er iets aan.
Ieder overlijden van een persoon waar je dicht bij staat, brengt wel één of andere verandering met zich mee. Als ik mijn schoonzus ging bezoeken tijdens één van haar chemokuren, dan sprak ze altijd met veel passie over haar werk. Ooit sprak ik met dezelfde passie over mijn werk, ooit had ik plezier in mijn werk. Het was de extra zet die ik nodig had, het was haar passie die ik opnieuw wilde beleven. Ze heeft niet meer geweten dat ik ander werk vond, maar ze zou blij zijn geweest in mijn plaats.
1 september 2022 startte ik mijn nieuwe baan. Daarvoor was er een periode van solliciteren, op gesprekken gaan, afgewezen worden, en denken dat je beter op je huidig werk blijft, want niemand vind je goed genoeg. Nu ben ik blij dat de anderen het potentieel in mij niet zagen, want uiteindelijk is het goed gekomen. Ik fiets ’s morgens weer graag naar mijn werk, ik heb mijn humor teruggevonden, op zondagavond ben ik blij dat de werkweek de dag erop weer begint.
Er zijn dingen die ik mis. Ik mis mijn naaste ex-collega’s, ik mis mijn twee babbel-vriendinnen waar ik zoveel zaken mee heb besproken. Ik mis op dinsdag en donderdag de vriendin die twee seconden mijn bureau binnenkwam om goedendag te zeggen. Ik denk dat ik vooral de gewoontes mis die in die 24 jaar werden opgebouwd. Wat ik niet mis, is het werk. Wat ik niet mis, is de negativiteit van de mensen die nooit tevreden waren, die geen geduld hadden, het oneindig durend geklaag.
Maar ik heb er zoveel voor teruggekregen, ik leer nieuwe mensen kennen, en de collega’s die ik het meest mis, die ontmoet ik nu op andere momenten. Waarschijnlijk wordt dit het laatste hoofdstuk in mijn carrière en ik wil dat het eindigt op zijn hoogtepunt. Binnen een jaar of 14.
‘Kroketten op zondag’, een fragment
“… Ik heb je rode brillendoos, met je bril in. De bril die vaker aan het bruine koord rond je nek hing dan op je neus stond. Ik heb een pluk van je bruine haar, mooi bewaard in een opgevouwen papier. Papa bewaarde het de dag dat we je haar sneden met de tondeuse op stand nul. Zonder dat iemand het zag, plukte hij het van de grond, legde het op een wit papier, plooide het papier dicht en deed er kleefband op. Hij maakte er een cadeau van, dat hij me jaren later gaf.
‘Haar van Christiane’ staat erop geschreven.
Ik heb een trui die je breide. Ik wou dat hij blauw was, zoals degene die je had gebreid voor een dochter van een vriendin. Mijn trui was in een lelijke bruine kleur, de kleur van diarree.
Ik droeg hem slechts tweemaal. Mijn jongste draagt de trui nu en loopt ermee rond alsof het de mooiste trui is die er bestaat.
Ik wou dat ik hem vaker had gedragen.
Ik heb wat over is van jou bewaard in een schoenendoos. De doos staat weggestopt in wat ik het ‘chauffagekot naast onze slaapkamer noem’.
Onder het schuine dak,
in een huis waar jij nooit bent geweest...”
Mijn blog volgen
Krijg nieuwe content direct in je mailbox.
Jenka Watteny 